Manatu O Le Fa’atonu - Oloa le-lelei, malu-puipuia ma fa’amatalaga tonu

By Mata'afa Keni Lesa 04 July 2016, 12:00AM

O so’o se fa’aiuga lava tatou te faia e i ai lava ona itu leaga ma itu lelei aemaise lava i tulaga o fa’afetauaiga i totonu o le atunu’u , ma e le fou nei va’aiga ma fesuiaiga e pei ona tatou i ai i lenei vaitau.

E pei ona silafia ai i le taimi lenei  o lo’o ua i ai nei le tulaga o le pule faitalia e auina mai o so’o se ituaiga o oloa i totonu o Samoa mai i so’o se vaega o le lalolagi. E tele ona itu lelei ae o le tele o nisi o taimi o lo’o tatou mafaufau loloto ai pe le se tasi o nei vaega e ono aumaia ai se isi avega le talafeagai mo lo tatou atunu’u.

O se tasi lenei o mataupu e  tele lava ina o tatou talatalanoa ai aemaise lava i talanoaga o aso fai so’o ae ona o le fefe tele lea e ala ai ona taomia le tele o finagalo o le to’atele o le atunu’u.

O lo’o o tatou talanoa i le taunu’u mai ai le atunu’u o le mau oloa ese’ese ma o se tulaga e ao ona silasila toto’a ai po o le a sa’o lava le tulaga e ao ona faia i ai se fuafuaga aua le lautele ole atunu’u.

O le mea moni, o le vaega e ao ona taula’i ai i le tele o Pulega, aemaise ai le taulaumua o le malo mo se saogalemu o le atunu’u lautele. E le fa’aoea o le a avea le tatala ai o maketi ma mafuaaga o le a le faia ai se fuafuaga talafeagai o lo’o mana’omia e le tele o tagata.

O Samoa lava ia i le taimi lenei , o le mea moni lava o lo’o o tatou va’ava’ai atu nei i ai. Aumai ma le tau o le soifuaga ua fa’apea ona a’e i luga, ua fa’apea ona toe fa’aopopo mai ai ma le fa’atauina o oloa i aso fai so’o ia o lo’o iina lava le tali o vaega nei o lo’o tau fa’ailoa atu. 

Ua avea ma avega mamafa i aso uma, ae le gata i lea o le fa’atupeina o aoga a tamaiti, o le tele o le mau pili totogi ma le anoanoa’i lava o lo’o ua ou iloa ma e silafia.

A talanoa ai la i le fa’atauina ai o oloa e pei o mea’ai, lavalava, ia o le tau lava tatou te talanoa ai, e le taumate o le mea lea e tele o fale oloa tetele i le taulaga i Apia ona o le tausailia lava o vaega e tau taugofie ai le tele o tau o oloa o lo’o ua tatou i ai nei.

O le ituaiga o oloa e le o se itu tele lea o lo’o silasila ai le tele o tagata, ae ona o le taumafai lava e fa’aaluina le tupe i oloa e fetaui lelei ma le mea o lo’o i o latou taga.

Ia fai atu lava la la’u tele e fa’atatau i ituaiga kulimi lea e fa’atauina mo le fa’amamaina o o tatou fofoga e uma na fa’atau le tele o nisi o nei ituaiga oloa ae iloa mulimuli ane e sili ai le fa’aaoga o le masima  mo lea tulaga.

O se tulaga le fiafia e mafai ona o’o ai lou tagata ma fa’apea ona o’o atu ai i le fa’atauoloa i nisi o fetu’unaiga ae o lo’o finau mai fo’i le fa’atauoloa ia o nei oloa o se oloa moni lava.

Mea moni?  O le mea e ao ona silafia e le na’o mea fulunifo nei o lo’o i lea tulaga e pei ona i ai i le taimi lenei ae ona o le tele o vaega o le lalolagi aemaise o maketi o lo’o ua matalatala i le lalolagi ua avea lea ma vaega ua sao mai ai le tele  o le mau oloa nei i Samoa.

O se itu faigata tele lea tulaga ma e ao ona o tatou iloa lelei le vaega e pito sili ona lelei, o le mea e pito sili ona taua o le va’ai lelei le mea e aupito sili ona lelei mo le atunu’u.

O le tala e ao ona silafia, e le mana’omia ni oloa e le moni ma ua fa’atauina mai ini tau e le taitai ona talafeagai ma le ituaiga o oloa.

Lastly, the government should start cracking down on the labeling on these products. Most of them are written in languages no one understands. This is a recipe for disaster especially when it comes to foodstuff. 

O le tele o nei oloa o lo’o tusia mai i ni upu e le mafai e se isi ona fa’atauina.

O le itu fa’apopoleina ai o le tamomoe ai lea o le tele o le fanau i faleoloa ma fa’atauina mai ai e aunoa ma so latou iloa po o le a lea ituaiga oloa o le a tu’uina i totonu o o latou gutu.

Manuia le vaiaso Samoa.

By Mata'afa Keni Lesa 04 July 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>