UA OLA A MOAMOA SAMOA! –LIFE IN SAMOA IS LIKE THAT OF A TRUNK-FISH

17 July 2016, 12:00AM

Tatou te faafetaia pea le alofa ma le agalelei o le Atua ua aumai ai lou soifua Samoa i le manuia i lenei taeao fou-o le Aso o Tapuaiga Faitele a Samoa i le Atua Silisili Ese e Toatasi-o loo faavae ai lona Malo Tuto’atasi.

E le o se mea e tau faailoa atu Samoa- e ui lava ina sa tatou feagai ma mala ma puapuaga i lena vaiaso ua mavae atu-aemaise ai o le maliu ma le oti ua motusia ai mafutaga pele ma Matua, Uso, Tuafafine- o nisi o tatou Aiga aemaise ai o le fanau pele- ae faafetai e le o tuulafoaina i tatou e le Atua i taimi o puapuaga ma mea tiga-aua e lava ma totoe lona Mana e faamafanafanaina ai i tatou!

Ia-ia i le Atua Poto e Toatasi-le Viiga ma le Faaneetaga – e amata atu nei se’ia o’o i le faavavau, faavau lava! Ia –alo maia Samoa o le tatou Talanoaga masani foi lenei ma le ‘aufaitau o lenei nusipepa i Aso Sa uma- ae tainane foi le mamalu o le atunuu o loo fiafia e faitau i lenei tusitusiga! Ia- o lena ua tusia i luga le ulutala o le tatou Talanoaga- ae tatau lava ona avatu muamua se faamanatu e faapea:-O lenei tusitusiga- e le o se faaleaga i se tasi poo le tuua’ia foi o se tasi; e le o se tala fatu fua poo se faa-oloataua- e leai lava!

O le aano moni o lenei tusitusiga- o le fia faailoa atu lea o mea uma-lelei pe leaga-o tutupu i totonu o lo tatou atunuu- e tusa ai ma la outou aia tatau-tou te silafia ai ia mea uma! O le ulutala la o lenei talanoaga-o lena ua tusia manino i luga-ma e i ai le faamoemoe o le tusitala-ua manino lelei ma malamalama i le atunuu!

Ae afai lava e moomia pea se isi faamalamalamaga- ia o le a ‘ou taumafai atu e faapupula atili. Fai mai le ulutala o le tatou talanoaga-“Ua ola a Moamoa Samoa”-o lona uiga-o le soifuaga lea ua i ai nei Samoa- ua soifua i le popole, fefe, mativa masaesae ma le atuatuvale. O le Moamoa-o le igoa lea o se i’a o le sami-ma o lea i’a –e le maua sona mapu -ona o le tele o i’a fe’ai o le moana e lamalama ia te ia!

E le nofonofo lelei-e le mafai foi ona malolo pe moe-e le mafai ona sau i fafo ma lona moega-talu ai –o le taimi lava e aliali mai ai i fafo- o le taimi foi lena e uma ai ma lona ola!

O le pogai lena o le ola popole o lenei ‘ia itiiti-aua e leai sona malosi e tali atu ai i le saua ma le faatautala o i’a tele o le moana. O le faatusa tonu lava lena o le tulaga lea ua i ai nei le soifua o Samoa! Ua pei o le ola a le i’a o le Moamoa. Ua leai se vaipanoa e mafai ona faapea o loo saogalemu. Ua lamatia faasoloatoa le soifuaga o le atunuu-talu ai faiga faatautala ma le pi’opi’o o le faiga-malo.

O ia tupe e faitau miliona ma miliona na faamaonia e le Pule ma Su’etusi Sili i ana lipoti- ana faaaoga tatau e le faiga-malo e faaleleia ai le soifua o le atunuu-semanu e le soifua Samoa e pei o le ola o le moamoa! Silasila i alo ma fanau ia e feoa’i solo i luga o ala tetele i le ao ma le po e faatau atu ni oloa ina ia maua ai se tupe e tausi ai o latou aiga!

A tuu ane i le Tau o le Soifuaga i Samoa nei-ua le iloa e le atunuu pe o le a faapefea ona ola. E tipi le lafoga o le totogi o le tagata faigaluega- ae a alu atu e faatau mai se mea’ai mo le aiga- e toe totogi foi le isi lafoga. O lea foi ua toe sii le Tau o le Soifuaga i lenei tausaga-ma ua atili ai pagatia le atunuu i soo se tafa o Samoa! Ua totogi e le atunuu le suauu e vili ai le eletise-toe totogi aitalafu a le Malo ma pili o latou moli eletise.

O le tau o le suauu ma le penisini atoa ma malaga i le vaalele-ua su’e uma ai tupe a le Malo! Ae o le fesili-faamata ana faaaoga tatau e le malo le faitau miliona ma miliona o tupe a le atunuu ia na o latou faaaoga sese e ala i taupulepulega leaga a tagata faigaluega ma faiga pi’opi’o a taitai o le Malo-e ola a moamoa le atunuu?!

O le fesili la-Samoa -o sou tofi lea o le ola a moamoa? O se mea lea na finagalo ai outou matua ma loto i ai ni o matou matua- ina ia tatou ola a moamoa poo le ola ma le fefe i taimi uma? Silasila i nai fanau ua le momoe i le po ae ua feoa’i solo i ala tetele e faatau atu oloa ona ua popole ma fefe pe o le a faapefea ona ola le aiga i le isi aso? Afai la e ola a moamoa le atunuu ona o faiga a o latou taitai-o le a la le taunuuga e o’o i ai? O le upu moni-“Toe lava o le ‘Ea a le Atua lea e manavaina e Samoa- e le o i ai se lafoga a le Malo.

Silasila la i le matautia ma le uiga ese o soligatulafono i nei aso! O le a le pogai? Ua ola a moamoa tagata- ua le iloa pe o fea o le a maua ai se lavea’i ma se mapu. Afai la ua ola Moamoa Samoa-o le a le mea o le a o’o i ai a tatou fanau? Afai e ola i le fefe -o lona uiga o le a tua i le solitulafono ina ia maua ai se lavea’i ! Silasila i le sasao faa-afi o le fasioti tagata!

Ua pei lava o le mea noa! Silasila i le gaoi ma le talepe fale, tosoteine ma le sosola so’o o pagota i fafo! E mafua isea? E mafua i le le mautinoa, le mautonu ma le fefe! Aisea? O puapuaga ma mea faigata ua tulai mai e pei o se mauga! Ua le iloa pe o le a faapefea ona laasia! Ua le iloa e tagata pe o le a faapefea ona tali atu i lenei anoano o mea faigata! Ae ia manatua foi- e le o ni mea faigata na afua atu i tagata o le atunuu-ae o mea na afua mai taitai o le atunuu na latou filifilia.

Afai la e faitau miliona ma miliona tupe a le atunuu ua maumau talu ai faiga piopio a le malo ma taupulepulega leaga a tagata faigaluega-o le a faapefea la ona le soifua i tiga Samoa? Afai la o le a 40 lava tausaga o fai lava nei mea leaga e le HRPP ma ua afaina ai le atunuu-ia manatua la-poo a lava upu suamalie ma faamatalaga e fai mai-“ae le mafai lava ona suia e le “nameli lana lava amio masani”.

Afai e te talitonu ma ‘ou talitonu ua ‘ola a moamoa Samoa’-o lona uiga-o lena foi e aofia ai ma lou aiga ma lou nuu ma lou itumalo! Afai la e 24 itula tasi le aso- ae o le amio lea a le moamoa- e le mafai ona moe ona o le fefe; a tu’u mai la ia i tatou-o lea ua savali le 40 tausaga o pulea e le HRPP le malo o Samoa!

O le fesili la-ua lava na tausaga e te le moe ai- pe e te toe manaomia nisi tausaga faaopoopo-e te saga le moe ai ma lē momoe ai ma lou aiga-ona o le popole ma le fefe- e te loto lava la i lenei ituaiga o soifuaga o le nofo i le popole ma le atuatuvale? O le a sou taofi? Ia manuia tele le Aso Sa Samoa.

17 July 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>