Aso o Faaaliga a le aufaigaluega faavaitimi a Falealili ma le Tatala aloaia o le Manumalo Poutasi Learning Centre

17 September 2017, 12:00AM

Ua mautu i lagī le faasagi sa tapena i ai le Susuga i le taitai o le sauniga. Tau ia mālie i le faafofoga a lo tatou matai sili maua ni agaga se tele mo ana afioga folafola. Faafetai mo le faalaei’au. Faamanuia le Alii i lau susuga.

Faatalofa atu i le pa’ia maualuga i lenei taeao. I le susuga ile faafeagaiga ma le aufaigaluega Paia a le Atua, Afioga i Minisita ma Sui o le Palemene, le au valaaulia, o tama o le itumalo, mamalu o le afioaga ma le itumalo o Falealili, o le paia lava lea i le  Afifio o Alo o Fanene , Tuatagaloa ma Meleisea, le Paia i le Usoalii, ma le Mamalu ia Lufilufi  ma  Taulauniu. Faatalofa foi i fanau aoga, tupulaga talavou ma le aofia ua potopoto.

Ua 10 nei tausaga o le polokalame o galuega faavaitaimi, ma ua faatupulaia le aofai o le aufaigaluega i tausaga taitasi. Ua tatou faipaaga ma kamupani, aemaise o pulega o falefaigaluega i Niu Sila ua le gata i le fesoasoani mai i avanoa faigaluega mo tatou tagata, a o le atinaeina o tomai i le faaaogaina o komepiuta, o le Gagana Peretania, o Pisinisi Laiti ma isi vaega. 

E lata i le $2.3 miliona tala e maua mai i galuega faavaitaimi i tausaga taitasi ma o lo o tupu pea. O le faaaogaina tatau o tupe nei ua atagia i le fausia o fale fou ma faaopopoga o isi vaega o fale o aiga, o faatoaga, pisinisi ma aoga a fanau aemaise nisi o vaega autū o lenei polokalame, e faapena foi le faatau ai o taavale. O mea ia e vaai mamao i ai le Malo i le lumanai.

O le fiafiaga ia te a'u, e leai se isi o le vaega ia na ō i le 'savali tete'e' ina ua suia e le Malo le itu e ō ai taavale. Aua ana le suia e le Malo, e le mafai ona aumai ni taavale taugofie mai Niu Sila. Semanu faapenei o lea e sasa a tatou e taavale taugata. 

O pine faamau ua faavasega i ona vaega e 5, ma o le a molimauina faaaliga o faamanuiaga i faatoaga ma taavale a aiga mai le polokalame. O le manuia o lenei polokalame e o faatasi ma taitaiga lelei, pulega faalenuu, o le faakerisiano aemaise o le faamalumalu a e tino i matutua ae sili ai le mafuta i le Alii ma le toaga i tapuaiga.  

O mea ia e i ai a taimi e galo ai i tagata, o le malumalu sili lea o le Atua, o tatou ta'ito'atasi. O le lauga a le isi faifeau e faapea, ana se'i o tatou manatua, o lo o afio le Atua i totonu ia i tatou. Soo se tasi lava e feagai ma faigata, na ona e tatalo musumusu a, e te tau le nofo foi i luga. Faafetai faapitoa i le afioga a Tuatagaloa Joe Annandale mo lenei poloketi ua manuia ai lo tatou nuu aemaise foi le itumalo pei ona fesoasoani ai i tupulaga ma le malosi o le nuu e ala i  taitaiga ma pulega lelei.

O le mea lea ua i ai tatou, lea ua faaopoopo mai ma Ausetalia, e ui o lea faato'a amatamata. E tupu pea le toatele e tatala mai o avanoa ia Samoa. E le gata o Samoa a o isi foi atumotu.

O le tulaga la ia Samoa, e tele  avanoa e tuu mai ia tatou, pe afai e faaauau pea le agaga lea e faavae ai tatou tagata faigaluega. O le taumafai e avatu i o, a o lea e amio pulea i totonu o ituaiga poloakalame lenei ua faatino e Tuatagaloa ma le Malo. Ia ave na o tagata e tatau ona ave. O atunuu i fafo pei o Niu Sila ma Ausetalia, e tele latou tulafono e le malamalama i ai outou.

E tele foi uiga e le malamalama i ai outou. Aemaise a le tago i le ava. O le tele o faafitauli lea e tupu mai le ava. A tagofia le ava, ona e nofo muamua lea ma mafaufau, afai e te faia se mea valea i le taimi ou te ona ai, o le taimi e te toe malamalama ai ae tupu le faalavelave, e faati'eti'e ai ma oe i le vaalele toe faafo'i mai. 

Pe a ma le lua tausaga lea e i ai e le toe avea ai se isi o le tou nuu. O le mea lea e taua ai i le Malo, le aumai o alii ma faipule, aua o le natura o le tagata e masani ai tatou, a alu lava le atalii ia, ua na o oe lava e te mafaufau i ai. E te le toe mafaufau po o lea le amio a le atalii la e fai i o.  Ae a tupu loa le faalavelave,   faatoa faataua loa.

A o le Malo e mamao le vaai i luma e vaavaai i le lautele o le aoga o le polokalame lenei mo fanau a Samoa atoa, aemaise i latou e le i ō. Amuia i latou ua ō, ua faamanuiaina ua tu o latou fale ma ua fai taavale. Ae faapefea le toatele lea e le i o? E le i oo mai i ai le tufa? 

O le ala lena lea e taumafai ai le Malo e matua faafaigata aiaiga, ina ia le talia ai se amio valea e tupu i o. O le mea masani ona tupu e ona loa tia'i uma ou mafaufauga ua e le toe kea. E oo lava i le lotelote o le papatua o se tamaitai, o le faamalosi teine le mea lena. Pe na ona e tago atu e milimili le ulu po o le papatua e molia ai a oe i le faamalosi tamaitai.

E tele faafitauli e faaono aafia ai ma tatou. O le mea lena a oo ina tapena se faigamalga e ave, e faaavanoa a o'u taimi ou te sau ai e fai a'u tautalaga ia te outou. O mea e tatau ona outou faaeteete i ai, aua le faia. Ae faatali se'i e toe foi mai i Samoa. A o le fai o au amio faavalevalea i o, e aafia ai le lumanai o  isi uso ma tuafafine o lo o fia maua le avanoa.

O le mea la lea, e taua tele ai le upu a le tama po o le tina ma le tuualalo a le Afioga ia Tuatagaloa. Vaai le amio pulea. A o le tulaga lava ia i le tele o galuega. E tupu pea galuega. O le taimi lenei, e 9500 avanoa faigaluega ua faamuta ai  tagata faigaluega mai le Pasefika e aofia ai ma Samoa. A o Ausetalia, e leai se tapula'a. O lona uiga afai e tatala le tapulaa lea i Niu Sila, tatala mai ma Ausetalia, o lona uiga e uma tatou tagata Samoa e faigaluega i o ae le uma galuega. 

A o le mea lena o lea e taumafai i ai lo tatou Malo, o le faataoto o tatou polokalame, ina ia avea Samoa o se atunuu e avatu ai ni tagata faigaluega amio pulea. Ma o le taimi lenei, o lo o maualuga tele Samoa, i le tulaga o i latou ia ua filifilia mo tatou polokalame ia.Tele galuega ua tatala mai fafo, e pei o galuega kamuta mo i latou ua i ai tomai faufale, e maua ai le avanoa o fanau ua i'u mai Aoga Matata Eseese, e le gata a Ausetalia a o tatou foi. 

Ia faaauau pea mea lelei o lo o outou faatino.Ona o lea e ta'oto lua le seuga: 

Faafetai atu i le mamalu o le Ekalesia Manumalo Papatiso, susuga i Faafeagaiga ma faletua ona o lenei atinae tāua, ua ofoina ai aoaoga faakerisiano i le gagana peretania ma isi tomai pei o le faaaogaina o komepiuta. Ua fesoasoani tele i matua i le saili mamao atu i Apia aoaoga mo fanau, aua lea ua iai nofoaga o aoaoga faapea i tua nei. Momoli atu ai le faamalo ona o le lagolago i le taumafai mai a le tatou Mālō ma le Matagaluega o Aoga. E taua lenei atinae ona e faatupulaia ai le maua o avanoa tutusa mo Apia faapea nuu i tua ma Savaii.

E toe faafetai i le afioga a Tuatagaloa na amatamea i lenei nofoaga aemaise o le taitaiga ma le faafoeina o le polokalame o galuega faavaitaimi, lea ua tino mai faamanuiaga e le gata mo lo tatou nuu ao le itumalo faapea fanau aoga.

O fautuaga masani, tatou aeae ia lea manu ua ulu, faaaoga tatau avanoa e le gata mo le au matutua i galuega faavaitaimi ao le fanau lalovaoa pei ona taumafai mai le Ekalesia Manumalo Papatiso o lo o tatou fai paaga.

Poutasi ma le itumalo o Falealili, amuia outou pe a outou apo pea le malama ma faasusulu ina ia faaauauina auā tupulaga fai a’e, ia manuia aiga, nuu, ekalesia ma le mālō.

Mo a tatou fanau ua aoaoina i lenei nofoaga, toaga e saili ia aogā avanoa le aumaua nei auā lou lumanai manuia.

Lau afioga Tuatagaloa, malo faafetai lea ua molimau le aofia ma le atunuu i taitaiga lelei aua le manuia lautele. Ia maua pea le malosi mai le Alii e fesoasoani ai i nuu ma afioga aemaise lo tatou atunuu atoa. Le paia i le Ekalesia Manumalo Papatiso, alofagia e le Atua le auaunaga ia tupu ma ola aua le manuia o a tatou fanau i le lumanai.

A taape lenei aofia, ia fa’apaolo mai aao o lo tatou Alii.

E tuuina atu foi le $3,000 lea o le meaalofa a le Malo io outou aao aua lenei aso. 

Soifua.

17 September 2017, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>